تعیین جنسیت، پیچیده تر از آن چه که فکرش را می کنید!

بیشتر والدین تمایل دارند قبل از بارداری جنسیت فرزند خود را مشخص نمایند. تعیین جنسیت از گذشته های دور و با روش های سنتی امکان پذیر بوده است. در حال حاضر روش های مختلفی برای تعیین جنسیت قبل از بارداری وجود دارند. تا 16 هفتگی نمی توان از جنسیت جنین اطمینان کامل کسب نمود و پس از این زمان است که با تکنیک های پزشکی و به کمک بهترین متخصص زنان می توان به جنسیت فرزند پی برد.

وقتی صحبت از تعیین جنسیت کودک می شود، صرفاً یک تست مشخص، پاسخ را برای همگان تعیین نمی کند. پس اگر می خواهید جنسیت کودک خود را بدانید، بهترین متخصص زنان می تواند بر اساس مرحله ای از بارداری که در آن قرار دارید تست مورد نظر را تعیین می کند. با وجودی که تمام این تست ها معتبر هستند اما برای همه قابل استفاده نیستند. برخی از این تست ها خطرات و عوارض قابل ملاحظه ای دارند و برای برخی دیگر تعیین جنسیت امری جانبی است و در اصل، تست مورد نظر به دنبال اطلاعات دیگری از جنین است. تست های مختلف در این حیطه علاوه بر پایان دادن به حدس های مختلف راجع به جنسیت جنین گاهی اهداف پزشکی دارند. گاهی اوقات دانستن جنسیت جنین راجع خود بارداری نیز تعیین کننده است، برای مثال در موارد بیماری های وابسته به جنسیت انسان. در مواردی چون تحلیل هایپرپلازیای خارجی مادرزادی برای مثال، ظاهر اندام جنسی زنانه جنین بیشتر مشابه اندام جنسی مردانه است و با تست های مختلف می توان این موارد را با دقت بالاتری مشخص کرد.پیش از شروع مطلب، صحبت های دکتر نگین محبوب، متخصص زنان و زایمان در شرق تهران، را در مورد تعیین جنسیت می شنویم.

تعیین جنسیت چیست؟

تعیین جنسیت مختص به عصر حاضر نیست. از گذشته های دور انسان ها با یک سری روش های سنتی سعی در تعیین جنسیت داشتند.

در حال حاضر 16 هفته پس از بارداری با کمک روش های مختلف سونوگرافی می توان جنسیت جنین را تشخیص داد. با این حال اگر والدینی تمایل داشته باشند فرزندشان جنسیت مشخصی داشته باشد می توانند با کمک متخصص زنان و زایمان روش های تعیین جنسیت قبل از بارداری را امتحان نمایند.

تعیین جنسیت قبل از بارداری

روش های تعیین جنسیت به دو گروه اصلی روش های علمی و روش های سنتی تقسیم می شوند. در ادامه به انواع روش ها برای تعیین جنسیت اشاره خواهیم کرد.

تغییر رژیم غذایی برای دختر یا پسر شدن فرزند

رژیم غذایی یکی از درمان های سنتی برای تعیین جنسیت محسوب می شود. در صورتی که چند ماه پیش از بارداری به درستی انجام شود، تا حد زیادی می تواند نقش موثری در تعیین جنسیت جنین داشته باشد.

برای تعیین جنسیت با کمک رژیم غذایی بهتر است دو تا سه ماه قبل از بارداری حتما زیر نظر یک متخصص زنان خوب، رژیم غذایی مناسبی دریافت نمایید تا دچار کمبود مواد معدنی نشوید.

به طور معمول مادرانی که تمایل دارند فرزند دختر به دنیا بیاورند، بهتر است از انواع لبنیات کم چرب استفاده نمایند.

مصرف انواع مغزیات، پروتئین های حیوانی و گوشت سفید (به جز کنسرو ماهی تن) نقش موثری در شکل گیری جنین دختر دارند.

بهتر است مصرف نمک زیاد و شکلات و شیرینی نیز از رژیم غذایی حذف شود.

مادرانی که تمایل دارند فرزند پسر به دنیا بیاورند، بهتر است پیش از بارداری از غذاهایی پرنمک، حبوبات فراوان، میوه های خشک حاوی پتاسیم بالا (انجیر خشک،خرما، برگه ی زردآلو و کشمش)، غذاهای شیرین فاقد کافئین استفاده نمایند.

بهتر است مادرانی که می خواهند فرزند پسر به دنیا بیاورند تا حد ممکن مصرف لبنیات را حذف نمایند.

در طب سنتی ایرانی برای تعیین جنسیت قبل از بارداری علاوه بر مادر، پدر نیز بایستی رژیم غذایی مشخصی داشته باشد. در طب سنتی ایرانی غذاهای با طبع گرم موجب می شوند فرزند حاصله پسر باشد. در صورتی که اگر رژیم غذایی والدین حاوی مواد غذایی با طبع سرد و خشک باشد، فرزند حاصله دختر خواهد شد.

روش IUI برای تعیین جنسیت پیش از بارداری

روش آی یو ای یکی از روش های علمی است که علاوه بر درمان ناباروری، برای تعیین جنسیت نیز بسیار کارآمد می باشد.

در تعیین جنسیت با این روش، به توصیه متخصص، چند روز قبل از تعیین جنسیت از هر نوع رابطه ی جنسی و خروج منی از بدن مرد جلوگیری می شود.

بانوان نیز قبل از انجام آی یو آی از داروهای ویژه ای استفاده می نمایند تا لقاح به درستی انجام گیرد.  

پس از مراجعه به پزشک نمونه های اسپرم، تحویل مرکز درمانی داده می شود. سپس اسپرم ها در محیط آزمایشگاه شستشو داده شده و بر اساس جنسیت جدا می شوند و توسط کانتر درون رحم زن منتقل می گردند.

تعیین جنسیت با استفاده از آی یو آی یک روش سرپایی است و بانوان هیچ دردی احساس نخواهند کرد.

اغلب پس از این روش به مراقبت خاصی نیاز نیست و بانوان قادرند به منزل برگردند.

درصد موفقیت تعیین جنسیت با روش آی یو آی بالا است  و در صورتی که توسط یک دکتر زنان خوب انجام شود، احتمال انتقال میکروب و عفونت در آن صفر خواهد بود.

بارداری خارج رحمی و تعیین جنسیت قبل از بارداری

در صورتی که قصد بارداری خارج رحمی دارید، علاوه بر انجام این تست می توانید جنسیت مورد نظر خود را نیز درخواست کنید. IVF  یکی از روش‌های انجام بارداری است که در آن تخمک و اسپرم خارج از رحم زن لقاح پیدا می کنند. رویان ایجاد شده پس از تقسیم سلولی در رحم زن قرار داده می شود. اگر تمایل داشته باشید میتوانید فقط جنسیت مورد نظر شما به رحم انتقال داده شود. در مواردی که تعیین جنسیت کودک برای والدین مهم است این مورد یکی از گزینه های پیش رو است. تعیین جنسیت در IVF  با صحت ۹۹ درصد تعیین می شود. هر چند احتمال چند قلو زایی در این روش نیز وجود دارد.

در حالت کلی آی وی اف چهار مرحله دارد:

1. در مرحله اول تعدادی داروی هورمونی برای تحریک تخمک گذاری تجویز می شود تا بدن مادر توانایی آزادسازی تخمک با کیفیتی را داشته باشد.
2. پس از تحریک تخمدان ها، تخمک بالغ از تخمدان ها بیرون آورده می شود.
3. در مرحله ی سوم تخمک بالغ و اسپرم در محیط آزمایشگاه و در شرایط کنترل شده ای لقاح داده می شوند و جنین حاصله سه روز الی یک هفته در محیط آزمایشگاهی رشد میکند .

در مرحله ی پایانی جنین ایجاد شده درون رحم منتقل می شود.

تعیین جنسیت در دوران بارداری

با استفاده از سونوگرافی چهارده هفته پس از بارداری می توان تعیین جنسیت را انجام داد. با این حال بیشتر پدر و مادرها هیجان زیادی دارند و تمایل دارند زودتر از موعد جنسیت جنین خود را تشخیص دهند. روش های تعیین جنسیت در دوران بارداری و پیش از انجام سونوگرافی را در ادامه توضیح خواهیم داد.

تعیین جنسیت در یک ماهگی

 جنین دختر موجب تورم و ادم پای مادر می شود. در حالی که به ندرت ممکن است جنین پسر موجب تورم پای مادر در طول بارداری شود.

مادرانی که جنین آنها پسر است پوستی شفاف دارند، در حالی که جنین دختر موجب بروز لک های پوستی می شود.

جنین پسر موجب تنگی نفس مادر می شود.

تعیین جنسیت در دو ماهگی

در ماه دوم بارداری هنوز قادر به شنیدن صدای قلب جنین نیستیم و باز هم بایستی به نشانه های ظاهری اکتفا کنیم.

• جنین دختر منجر به رشد سریع بافت پستان می شود.
• جنین پسر موجب رشد سریع موی پای مادر می شود.
• بانوانی که جنین آنها دختر می باشد اغلب صبح ها احساس حالت تهوع خواهند داشت.
• جنین پسر موجب افزایش اشتهای مادر می شود.
• سردرد و دمای پای پایین نیز از نشانه های جنین پسر می باشد.

تمامی علائم فوق تقریبی بوده و تنها راه اطمینان از جنسیت جنین سونوگرافی می باشد.

تست غیر تهاجمی والدین یا NIPT

هدف اصلی NIPT  تعیین بیماری های کروموزومی مثل سندروم داون است. این تست در هفته دهم بارداری انجام می شود. این تست با نمونه گیری خون انجام می شود و برای غربالگری نواقص ژنتیکی است و به طور دقیقی نیز جنسیت جنین را مشخص می کند. در صورتی که افراد بالای ۳۵ سال باشند و یا فرزندان قبلی دارای نواقص ژنتیکی بوده اند انجام این تست کاملا الزامی است. علاوه بر این به علت این که تست خونی از مادر گرفته می شود خطری برای جنین وجود ندارد.

نمونه گیری کوریونی

تست پروژهای کوریونی یا CVS  نیز یکی دیگر از تستهای غربالگری ژنتیکی دوران بارداری است که به وسیله پرده از کوریونی جنین انجام می شود. این تست نیز در هفته دهم تا دوازدهم بارداری انجام میشود و علاوه بر اطلاعات ژنتیکی کودک جنسیت آن را نیز مشخص میکند. در صورتی که سن مادر بالای ۳۵ سال و مشکلات ژنتیکی داشته باشند انجام این تست توسط متخصص توصیه خواهد شد. این نیز یکی از راه های مطمئن تعیین جنسیت جنین است اما با خطراتی نیز همراه است. برخی عوارض آن گرفتگی، خونریزی و نشت مایع آمنیوتیک جنین است. خطر زایمان زود ‌رس و سقط جنین نیز از عوارض این تست است.

آمنیوسنتز

این تست نیز یکی از تستهایی است که به مشخص شدن مشکلات رشدی جنین در حین بارداری کمک شایانی می کند. پزشک نمونه کمی از مایع آمنیوتیک فرد را استخراج می کند و به وسیله آن ناهنجاری های جنین مشخص می شوند. این تست در هفته ۱۵ تا ۱۸ بارداری انجام می شود و حدود ۳۰ دقیقه زمان می برد. شیوه انجام آن به این شکل است که ابتدا با سونوگرافی محل دقیق نوزاد مشخص می شود سپس سوزن نازکی وارد رحم مادر شده و از مایع آمنیوتیک جنین مقدار کمی برداشته می شود. خطراتی که در این تست وجود دارد گرفتگی، کبودی و لکه بینی است. خطر سقط جنین نیز وجود دارد. در کنار ارزیابی ناهنجاری های جنین تعیین جنسیت کودک نیز انجام می شود.

سونوگرافی

سونوگرافی نیز یکی از تست های معمول حین بارداری است که خطر خاصی برای مادر و جنین ندارد. معمولاً برای سلامت رشدی جنین انجام می شود. از آنجایی که امواج فرا صوت تصویر جنین را نمایش می دهند، تعیین جنسیت جنین نیز به همین وسیله می تواند رخ دهد. بیشتر پزشکان سونوگرافی را از هفته ۱۸ تا ۲۱ بارداری توصیه می کنند، هر چند تعیین جنسیت جنین از هفته ۱۴ نیز با سونوگرافی ممکن است قابل انجام باشد. اگر چه تعیین جنسیت کودک با این روش به شکل صد درصدی صحیح نمی باشد و بر اساس چرخش جنین و حالت ان را در شکم مادر، ممکن است دیدن اندام جنسی او توسط متخصص مشکل باشد.

چه زمانی برای تعیین جنسیت می توان اقدام کرد؟

همانطور که گفته شد تست های متفاوتی برای تعیین جنسیت وجود دارد که حتی قبل از قرارگیری رویان در رحم جنسیت او را برای ما تعیین می کنند. هر چند باید توجه داشت که اغلب تست های یاد شده عوارض و خطراتی را برای جنین دارند و معدود تستهایی چون سونوگرافی بی خطر هستند. اگرچه که سونوگرافی نیز از دقت بالایی مشابه سایر تست ها برخوردار نیست اما در بسیاری از موارد نیز جنسیت جنین را به درستی نشان می دهد. با توجه گفته برخی متخصصین، ۸۵ درصد زوج ها به دلایلی تمایل دارند زودتر از زایمان از جنسیت کودک آگاه باشند ولی با توجه به خطرات برخی روش ها بهتر است که از مزایا و معایب هر روش آگاه باشند. در صورتی که جنین با IVF به رحم مادرمنتقل نشده باشد سریع ترین زمان ممکن برای تعیین جنسیت کودک در هفته دهم بارداری و در سه ماهه اول بارداری است.

بهترین متخصص زنان برای تعیین جنسیت در تهران

به طور کلی، از دوران پیش از بارداری باید تحت نظر یک متخصص زنان خوب قرار بگیرید تا روند آغاز بارداری به خوبی آغاز شود و ادامه داشته باشد. اگر از زمان قبل بارداری تحت نظر یک دکتر زنان خوب باشید، برای تعیین جنسیت نیز خیالتان راحت است که این کار به درستی انجام گرفته است. برای انتخاب بهترین متخصص زنان موارد زیر را در نظر بگیرید:

• پزشک باید در کار خود دقت و مهارت داشته باشد؛
• برای بیمار خود وقت کافی داشته باشد و با حوصله معاینه را انجام دهد؛
• به دقت به صحبت ها و انتظارات بیمار گوش فرادهد و صبور باشد؛
• تخصص کافی در این زمینه داشته باشد.