فیبروم رحم و درمان آن

 فیبروم رحم چیست؟

فیبروم ها تومورهایی هستند که از سلول های عضلات نرم و بافت پیوندی فیبروز تشکیل شده اند. این تومورهای خوش خیم در رحم تشکیل می شوند. تخمین زده می شود که حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد بانوان حداقل یک بار دچار فیبروم رحم شده اند. البته بسیاری از افراد اصلاً علامتی ندارند و یا نیازی به درمان فیبروم رحم ندارند. یکی از مهم  ترین ویژگی های فیبروم رحم این است که اغلب خوش  خیم یا غیر سرطانی هستند. فیبروم های سرطانی به شدت نادر هستند. به همین دلیل بسیار معقول است که زنانی که دچار فیبروم هستند اما علامت خاصی ندارند به دنبال درمان نیستند بلکه فقط تحت نظر بهترین متخصص زنان و زایمان قرار می گیرند هستند. مطالعات نشان داده اند که فیبروم های رحم به شکل متفاوتی رشد می کنند. حتی اگر زنی چندین فیبروم داشته باشد. فیبروم ها در اندازه هایی مشابه یک نخود تا یک طالبی ممکن است باشند.

نکات مهم در ارتباط با فیبروم رحم

• فیبروم های رحم شایع ترین تومورهای بخش تناسلی هستند؛
• زنانی که نزدیک به سن یائسگی هستند بیش از سایرین در معرض ابتلا به فیبروم قرار دارند؛
• با معاینه رحم اغلب می توان فیبروم ها را مشخص کرد؛
• علائم فیبروم رحم شامل پریودهای سنگین همراه با خونریزی زیاد است، این خونریزی و درد رحم بین دو پریود نیز وجود دارد؛
• چندین روش برای درمان فیبروم رحم وجود دارد.

انواع فیبروم های رحمی

علاوه بر تعداد و اندازه فیبروم ها، نوع آن ها نیز می تواند شیوه درمان فیبروم رحم را تعیین سازد. سه نوع اصلی فیبروم شامل موارد زیر است:

فیبروم ساب سروزال (Subserosal)

چنین مواردی جز شایع­ترین نوع فیبروم ها هستند. می توانند دیواره­ی رحم را به سمت لگن هل دهند. از نظر اندازه اغلب پایه دار و بزرگ هستند و در طول زمان از نظر اندازه رشد می­کنند.

فیبروم ساب موکوزال (Submucosal)

این نوع از فیبروم ها رایج نیستند. این فیبروم ها می توانند در فضای خالی داخل رحم رشد کنند و ممکن است پایه دار باشند.

فیبروم اینترامورال (Intramural)

تمامی فیبروم های رحمی در ابتدا فیبروم های اینترامورال هستند. این نوع از فیبروم ها در لایه­ عضلانی رحم رشد می کنند. اگر این فیبروم ها به محل دیگری حرکت کنند، نوع آن ها تغییر می کند.  این فیبروم اگر به طرف حفره رحمی حرکت کند تبدیل به فیبروم ساب موکوزال و اگر به سمت حفره شکم حرکت کند تبدیل به فیبروم ساب سروزال می شود.

چرا فیبروم ایجاد می شود؟

علت دقیق رشد فیبروم ها شناسایی نشده است. طبق تحقیقات فاکتور ژنتیک می تواند اثرگذار باشد، اما یک علت مشخص خارجی که سبب رشد فیبروم ها شود شناخته نشده است.

چه کسانی بیشتر در خطر رشد فیبرو های رحم هستند؟

موارد زیادی می تواند موثر باشد. از جمله:

• سن: با افزایش سن شیوع فیبروم ها رو به افزایش می گذارد. خصوصا در دهه های 30 تا 40 سالگی بانوان تا زمان یائسگی. پس از یائسگی احتمال رشد فیبروم ها رو به کاهش می گذارد.
• تاریخچه­ خانوادگی: در صورتی که یکی از نزدیکان دچار این مشکل شده باشد احتمال ابتلای سایرین نیز وجود دارد. برای مثال در صورتی که مادر فرد دچار فیبروم باشد احتمال ابتلای وی به فیبروم سه برابر بیش از سایرین است.
• ملیت یا قومیت: زنان آفریقایی به نسبت دارای فیبروم رحم بیشتری هستند و شیوع آن در بین این جمعیت بیشتر از سفیدپوستان است.
• اضافه وزن: زنانی که دارای اضافه وزن هستند در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. برای زنانی که اضافه وزن بسیار زیادی دارند خطر آن دو تا سه برابر بیشتر است.

علائم فیبروم رحم چیست؟

بیشتر زنانی که فیبروم رحم دارند هیچ نشانه ای در آن ها وجود ندارد ولی تعداد زیاد فیبروم ها و فیبروم های بزرگ می توانند علائم زیر را ایجاد کنند. از رایج ترین نشانه های میوما می توان به موارد زیر اشاره کرد:

فیبروم رحم چگونه تشخیص داده می شود؟

در حین معاینه­ شکم پزشک می تواند این توده ها را تشخیص دهد و تایید نهایی نیز با تست هایی مشابه سونوگرافی، MRI، لاپاراسکوپی، هیستروسکوپی و… می تواند صورت گیرد.

فیبروم رحم چگونه درمان می شود؟

از آن جایی که گاهی رشد برخی فیبروم ها متوقف می شود و یا با رسیدن به سن یائسگی از بین می روند، ممکن است دکتر زنان درمان فیبروم رحم را به تعویق بیاندازد. هر چند برخی فیبروم ها بسته به شرایط زیر ممکن است نیاز به اقدامات درمانی جدی داشته باشند:

• گسترش علائم
• سن فرد
• هدف باروری فرد
• تعداد و اندازه فیبروم ها
• درمان های قبلی فیبروم
• سایر بیماری های زمینه ای

گزینه های درمان فیبروم رحم می تواند شامل درمان هورمونی، سونوگرافی متمرکز، آمبولی عروق رحم، درمان های جراحی حذف فیبروم رحم و هیسترکتومی فیبروم می باشد.

انواع درمان های فیبروم رحم

در ادامه با رایج ترین روش های درمان فیبروم آشنا خواهیم شد.

میومکتومی (Myomectomy)

این درمان جراحی که باید توسط بهترین متخصص زنان و زایمان انجام شود، فیبروم را حذف می کند و خونریزی و سایر علائم را کاهش می دهد. این جراحی در صورتی که تمایل به داشتن فرزند در آینده دارید و یا می خواهید رحم خود را نگه دارید، می تواند گزینه­ مناسبی باشد. حدود 80 تا 90 درصد بانوانی که عمل میومکتومی انجام می دهند علائم آن ها بهبود می یابد و پس از جراحی، فیبروم ها مجدد رشد نمی کنند. هر چند که درصد بسیار کمی از زنان که این جراحی را تجربه کرده اند، 5 سال بعد مجدد رشد میوما داشته اند و نیاز به درمان فیبروم رحم پیدا می کنند.

با توجه به تعداد، اندازه و محل فیبروم ها، میومکتومی به سه روش زیر می تواند انجام پذیرد:

• هیستروسکوپی
• لاپاراتومی
• لاپاراسکوپی

در ادامه به بررسی دقیق تر این روش ها خواهیم پرداخت.

هیستروسکوپی

در صورتی که تعداد فیبروم ها کم و کوچک باشند امکان انجام این عمل وجود دارد. این روش فیبروم های داخل رحمی را نیز می تواند درمان کند. در حین این روش، جراح زنان یک لوله­ باریک و دراز را وارد رحم می کند و مایعاتی را به داخل رحم تزریق می کند تا فضای آن بزرگ تر شود. سپس پزشک با ابزار دیگر فیبروم ها را از داخل رحم خارج می کند.

لاپاراتومی

لاپاراتومی برای درمان فیبروم های رحمی کاربرد دارد که از نظر اندازه بزرگ هستند اما به نسبت دو روش دیگر جای زخم بیشتری بر جای می گذارد و دوران نقاهت بیشتری دارد.

لاپاراسکوپی

 این روش نیز برای زنانی مناسب است که فیبروم های کمتر و کوچک  تر دارند. در این روش دو سوراخ روی شکم ایجاد می شود و از طریق یکی از آن ها متخصص زنان می تواند داخل رحم مشاهده می شود و از طریق سوراخ دیگر فیبروم ها قطع می شوند. این روش دوران نقاهت کوتاهی دارد.

هیسترکتومی

در این روش درمان فیبروم رحم بخشی از رحم یا کل آن برداشته می شود. در صورتی که تعداد فیبروم ها زیاد و بزرگ باشند و قصد بارداری ندارید، هیسترکتومی می تواند یکی از بهترین روش های درمانی باشد.

بهترین متخصص زنان تهران برای درمان فیبروم رحم

درمان فیبروم باید توسط یک متخصص زنان خوب انجام شود تا نتایج خوبی به همراه داشته باشد. اگر درمان به کمک متخصص انجام نشود، تشخیص روش درمان صحیح دشوار خواهد بود و ممکن است آسیب های جبران ناپذیری به بدن شما وارد شود. برای انتخاب یک متخصص زنان خوب برای درمان فیبروم موارد زیر را به یاد داشته باشید:

• پزشک باید متخصص زنان و زایمان باشد و مهارت بالایی در درمان بیماری های زنان داشته باشد؛
• حرفه ای و باتجربه باشد؛
• برای معاینه بیمار وقت بگذارد و در درمان مشکلات صبور باشد؛
• کلینیکی که در آن فعالیت دارد مجهز و پیشرفته باشد.

نتیجه گیری

در این مطلب به طور کامل در مورد مشکل فیبروم رحم در زنان، علائم و نشانه های آن و راه های درمان آن پرداختیم. فراموش نکنید که پزشک نقش مهمی در درمان این مشکل دارد و به همین دلیل باید در انتخاب متخصص زنان دقت بیشتری داشت.